Олон улсын эрчим хүчний агентлаг (ОУЭА) лхагва гаригт нийтэлсэн тайландаа, дэлхийн эрчим хүчний хямрал нь эрчим хүчний өөрчлөлтийг түргэтгэж, үр ашигтай, эрчим хүч хэмнэдэг, нүүрстөрөгч багатай дулааны насосууд мөн шинэ сонголт болсон гэж онцолжээ. Ойрын хэдэн жилд дэлхийн хэмжээнд дулааны насосны борлуулалт дээд хэмжээнд хүрэх төлөвтэй байна.
“Дулааны насосны ирээдүй” тусгай тайланд ОУЭА нь дулааны насосны талаарх дэлхий нийтийн иж бүрэн төлөвийг гаргажээ. Дулааны насосны технологи нь сүүлийн жилүүдэд дэлхий даяар олны анхаарлыг татсан эрчим хүчний шинэ технологи юм. Тодруулбал, дулааны насос нь байгалийн агаар, ус, хөрснөөс бага агуулгатай дулааны эрчим хүчийг гарган авч, цахилгаан эрчим хүчний ажлаар хүмүүсийн хэрэглэж болох өндөр чанартай дулааны эрчим хүчийг хангах төхөөрөмж юм.
ОУЭА дулааны насос нь үр ашигтай, уур амьсгалд ээлтэй шийдэл юм. Дэлхийн ихэнх барилгад дулааны насосыг халаахад ашиглах боломжтой бөгөөд энэ нь хэрэглэгчдэд мөнгө хэмнэж, улс орнуудын чулуужсан түлшний хамаарлыг бууруулахад тусалдаг.
Дулааны насосны зах зээл сүүлийн жилүүдэд хямд өртөг, хүчтэй урамшууллын улмаас хүчтэй өсөлтийг мэдэрсэн. 2021 онд дэлхийн дулааны насосны борлуулалт жилийн өмнөхөөс бараг 15%-иар, ЕХ-ны борлуулалтын хэмжээ 35%-иар нэмэгдсэн байна.
Дэлхийн эрчим хүчний хямралыг даван туулахын тулд 2022 онд дулааны насосны борлуулалт, ялангуяа Европт рекорд түвшинд хүрэх төлөвтэй байна. 2022 оны эхний хагаст зарим орны борлуулалт өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад хоёр дахин өссөн байна.
Хэрвээ засгийн газрууд утааг бууруулах, эрчим хүчний аюулгүй байдлын зорилтуудаа амжилттай хэрэгжүүлбэл 2030 он гэхэд ЕХ-ны дулааны насосны жилийн борлуулалт 2021 онд 2 сая ширхэг байсан бол 7 сая ширхэг болж, 2.5 дахин өснө гэж ОУЭА үзэж байна.
ОУЭА-ийн захирал Бирол хэлэхдээ, дулааны насос нь ялгаралтыг бууруулах, хөгжүүлэхэд зайлшгүй шаардлагатай хэсэг бөгөөд ЕХ-ны өнөөгийн эрчим хүчний хямралыг шийдвэрлэх шийдэл юм.
Дулааны насосны технологийг олон удаа туршиж, туршиж үзсэн бөгөөд хамгийн хүйтэн цаг уурын нөхцөлд ч ажиллах боломжтой гэж Бирол нэмж хэлэв. Бодлого боловсруулагчид энэ технологийг бүрэн дэмжих ёстой. Дулааны насос нь айл өрхийн халаалтыг хангах, эмзэг бүлгийн айл өрх, аж ахуйн нэгжүүдийг өндөр үнээс хамгаалах, уур амьсгалын зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ.
ОУЭА-ийн мэдээлснээр, одоогийн эрчим хүчний үнээс харахад Европ, Америкийн гэр бүлүүд жил бүр дулааны насос руу шилжсэнээр хэмнэж буй эрчим хүчний зардал нь 300-900 доллар байна.
Гэсэн хэдий ч дулааны насос худалдан авах, суурилуулах зардал нь хийн түлшээр ажилладаг бойлероос 2-4 дахин их байж болох тул засгийн газраас шаардлагатай дэмжлэг үзүүлэх шаардлагатай байна. Одоогийн байдлаар 30 гаруй улс дулааны насосны санхүүгийн урамшууллыг хэрэгжүүлээд байна.
ОУЭА-ийн тооцоолсноор 2030 он гэхэд дулааны насосууд дэлхийн нүүрстөрөгчийн давхар ислийн ялгарлыг дор хаяж 500 сая тонноор бууруулж магадгүй бөгөөд энэ нь Европын бүх автомашины жилийн нүүрсхүчлийн хийн ялгаралтай тэнцэнэ. Үүнээс гадна дулааны насос нь аж үйлдвэрийн салбар, ялангуяа цаас, хүнс, химийн үйлдвэрүүдийн зарим хэрэгцээг хангаж чаддаг.
Дулааны насосны зах зээлийг хөөргөх бүх нөхцөл бэлэн болсон гэж Бирол магтсан нь фотоволтайк болон цахилгаан тээврийн хэрэгслийн технологийн хөгжлийн замыг сануулж байна. Дулааны насос нь эрчим хүчний хүртээмж, хангамжийн аюулгүй байдал, уур амьсгалын хямрал зэрэг олон бодлого боловсруулагчдын хамгийн тулгамдсан асуудлыг шийдэж чадсан бөгөөд ирээдүйд эдийн засаг, байгаль орчны асар их нөөц бололцоотой байх болно.
Шуудангийн цаг: 2023 оны 1-р сарын 06-ны хооронд